5 rzeczy, na które należy zwrócić uwagę przy zakupie samochodu używanego

Zakup samochodu używanego może być doskonałym sposobem na zaoszczędzenie pieniędzy, ale wiąże się również z ryzykiem. Niewłaściwie wybrany pojazd może spowodować więcej problemów niż korzyści, prowadząc do nieoczekiwanych wydatków i frustracji. W tym artykule przedstawiamy pięć kluczowych aspektów, na które należy zwrócić szczególną uwagę podczas zakupu samochodu z drugiej ręki.

1. Historia serwisowa i przebieg

Historia serwisowa to jeden z najważniejszych aspektów przy zakupie używanego samochodu. Jest to swego rodzaju "życiorys" pojazdu, który może ujawnić wiele informacji o jego stanie i dotychczasowej eksploatacji.

Książka serwisowa i dokumentacja

Zawsze proś sprzedającego o książkę serwisową pojazdu. Kompletna i regularnie uzupełniana dokumentacja świadczy o tym, że poprzedni właściciel dbał o samochód. Sprawdź:

• Regularność przeglądów - czy były wykonywane zgodnie z zaleceniami producenta
• Miejsce serwisowania - autoryzowane serwisy są zwykle gwarancją prawidłowo wykonanych napraw
• Zakres wykonywanych prac - szczególną uwagę zwróć na wymiany oleju, pasków rozrządu, filtry i inne elementy eksploatacyjne
• Poważniejsze naprawy - czy były przeprowadzane i z jakiego powodu

Weryfikacja przebiegu

Manipulacja licznikiem to niestety powszechny problem na rynku samochodów używanych. Aby zweryfikować autentyczność wskazań licznika:

• Sprawdź, czy przebieg w książce serwisowej koresponduje z aktualnym stanem licznika
• Oceń stan pedałów, kierownicy, fotela kierowcy i innych elementów podlegających zużyciu - powinny one odpowiadać deklarowanemu przebiegowi
• Skorzystaj z bazy CEPiK lub raportów historii pojazdu (np. Autocheck, Carfax dla samochodów importowanych z USA), które mogą zawierać informacje o historycznych odczytach licznika
• Przy samochodach sprowadzonych z zagranicy sprawdź dokumentację z przeglądów wykonywanych w kraju pochodzenia

2. Stan karoserii i ślady napraw

Karoseria samochodu może zdradzić wiele informacji o jego historii, w tym o przebytych wypadkach czy naprawach blacharskich. Dokładne oględziny mogą uchronić przed zakupem pojazdu z ukrytymi problemami strukturalnymi.

Oznaki napraw powypadkowych

Samochód po poważnym wypadku, nawet jeśli został fachowo naprawiony, może mieć obniżoną wartość i potencjalne problemy w przyszłości. Szukaj następujących oznak:

• Nierówne szczeliny między elementami karoserii - drzwiami, maską, bagażnikiem
• Różnice w odcieniach lakieru - świadczące o lokalnych przemalowaniach
• Ślady szpachli lub napraw widoczne pod lakierem
• Nowe elementy karoserii kontrastujące ze starszymi częściami
• Spawy lub ślady zgrzewania w nietypowych miejscach

Korozja i uszkodzenia

Rdza to jeden z najpoważniejszych problemów w starszych samochodach. Zwróć szczególną uwagę na:

• Podwozie - szczególnie miejsca przy mocowaniach zawieszenia, progi i podłoga
• Nadkola i wnęki kół - miejsca narażone na działanie wody i soli drogowej
• Krawędzie drzwi, maski i bagażnika - gdzie często zaczyna się proces korozji
• Przestrzeń pod uszczelkami - ukryta rdza może się tam rozwijać niezauważona

Pamiętaj, że drobne ślady korozji powierzchniowej nie dyskwalifikują samochodu, ale głęboka rdza perforacyjna, zwłaszcza na elementach konstrukcyjnych, powinna być poważnym ostrzeżeniem.

3. Stan techniczny silnika i układów mechanicznych

Serce samochodu - jego silnik i układ napędowy - wymagają szczególnej uwagi. Problemy z tymi komponentami mogą prowadzić do najkosztowniejszych napraw.

Kontrola silnika

Przed uruchomieniem silnika sprawdź:

• Poziom i stan oleju - ciemny, gęsty olej może świadczyć o rzadkich wymianach
• Ślady wycieków pod samochodem - plamy oleju, płynu chłodniczego czy płynu hamulcowego
• Stan pasków rozrządu i wielorowkowych - pęknięcia, przetarcia

Po uruchomieniu zwróć uwagę na:

• Dźwięk pracy silnika - powinien być równomierny, bez stuków i niepokojących odgłosów
• Kolor spalin - biały (para wodna) jest normalny przy zimnym silniku; niebieski dym świadczy o spalaniu oleju; czarny o zbyt bogatej mieszance paliwowej
• Stabilność obrotów na biegu jałowym - wahania mogą wskazywać na problemy z układem zapłonowym lub wtryskowym
• Reakcję silnika na gwałtowne dodanie gazu - powinna być natychmiastowa, bez "dławienia się"

Układ napędowy i zawieszenie

Podczas jazdy próbnej oceń:

• Pracę skrzyni biegów - płynność zmiany biegów, brak szarpnięć czy zgrzytów
• Sprzęgło - punkt załączania, ślizganie podczas gwałtownego przyspieszania
• Pracę zawieszenia - amortyzatory powinny skutecznie tłumić nierówności, bez stuków i przebić
• Hamulce - równomierne hamowanie, bez ściągania w jedną stronę, wibracji czy pisków
• Układ kierowniczy - luz kierownicy, równomierne skręcanie w obie strony, brak niepokojących dźwięków

4. Dokumentacja i status prawny

Weryfikacja legalności i poprawności dokumentów pojazdu jest tak samo ważna, jak ocena jego stanu technicznego. Problemy prawne mogą być równie kosztowne co mechaniczne.

Niezbędne dokumenty

Upewnij się, że sprzedający posiada i może przekazać:

• Dowód rejestracyjny pojazdu
• Kartę pojazdu (jeśli została wydana)
• Aktualne badanie techniczne
• Polisę OC (choć ta nie jest przekazywana nowemu właścicielowi, ale świadczy o legalności użytkowania)
• Dokumenty potwierdzające legalność pochodzenia (w przypadku samochodów importowanych)

Weryfikacja numeru VIN

Numer VIN (Vehicle Identification Number) to unikalny kod identyfikacyjny pojazdu. Sprawdź czy:

• Numer VIN na pojeździe (najczęściej na tabliczce znamionowej, pod szybą czołową lub na słupku drzwi) zgadza się z numerem w dokumentach
• Nie ma śladów ingerencji w miejscach, gdzie numer VIN jest wybity
• Dekodowany numer VIN odpowiada specyfikacji oglądanego pojazdu (rocznik, model, wyposażenie)

Sprawdzenie zadłużenia i historii prawnej

Samochód może być przedmiotem zastawu, leasingu lub mieć innego rodzaju obciążenia prawne:

• Sprawdź pojazd w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK)
• Zweryfikuj, czy pojazd nie jest zgłoszony jako kradziony (bazy policyjne lub wyspecjalizowane serwisy)
• Upewnij się, że sprzedający jest faktycznym właścicielem pojazdu (dane w dowodzie rejestracyjnym)
• W przypadku droższych samochodów warto także sprawdzić pojazd w bazie zastawów rejestrowych

5. Jazda próbna i profesjonalna diagnoza

Nawet najbardziej dokładne oględziny nie zastąpią jazdy próbnej i profesjonalnej diagnostyki komputerowej. To ostatni, ale kluczowy etap weryfikacji samochodu.

Jazda próbna

Podczas jazdy próbnej zwróć uwagę na:

• Zachowanie samochodu przy różnych prędkościach - zarówno w mieście, jak i na trasie
• Przyspieszenie i hamowanie - powinno być płynne i przewidywalne
• Działanie klimatyzacji, ogrzewania i innych systemów komfortu
• Dźwięki i wibracje - mogą wskazywać na problemy z zawieszeniem, łożyskami kół czy układem napędowym
• Zachowanie samochodu na nierównej nawierzchni - nadmierne przechyły, stuki lub niestabilność mogą świadczyć o zużytym zawieszeniu

Diagnostyka komputerowa

Współczesne samochody są wyposażone w złożone systemy elektroniczne, które rejestrują wszelkie usterki i nieprawidłowości:

• Przeprowadź komputerową diagnostykę wszystkich modułów sterujących pojazdu
• Zwróć uwagę nie tylko na aktywne błędy, ale również na historię wykasowanych usterek
• Sprawdź zgodność przebiegu zapisanego w modułach sterujących z tym na liczniku
• Jeśli nie posiadasz odpowiedniej wiedzy czy sprzętu, skorzystaj z usług niezależnego mechanika lub stacji diagnostycznej

Podsumowanie

Zakup samochodu używanego nie musi być loterią. Dokładna weryfikacja historii serwisowej, stanu karoserii, podzespołów mechanicznych, dokumentacji oraz przeprowadzenie jazdy próbnej i diagnostyki komputerowej znacząco zmniejsza ryzyko nietrafionych decyzji.

Pamiętaj, że czas poświęcony na dokładne sprawdzenie samochodu przed zakupem zwróci się wielokrotnie - zarówno w postaci oszczędności na nieoczekiwanych naprawach, jak i satysfakcji z użytkowania bezproblemowego pojazdu.

Jeśli nie czujesz się na siłach, aby samodzielnie przeprowadzić taką weryfikację, zawsze możesz skorzystać z usług profesjonalnego rzeczoznawcy lub mechanika. Koszt takiej usługi jest niewielki w porównaniu z potencjalnymi problemami, jakie może przynieść zakup "kota w worku".